Finance professionals zien digitalisering als een van de sterkst groeiende ontwikkelingen. Dat vraagt vaardigheden om data in de breedte van de business te interpreteren. Hierdoor verandert hun rol structureel van ‘blauwe’ controller naar tactisch en strategisch partner in business. De transformatie naar andere vaardigheden en soft skills vraagt een combinatie van twee hersenhelften, maar kan slim aangepakt worden. Albert Allmers, directeur FinanceFactor: “Concentreer je op datgene waar je goed in bent en organiseer op een slimme manier de soft skill kant met een team om je heen waarin de juiste persoon op de juiste plek zit.”
FinanceFactor en ZiPconomy hebben eind 2022 een groot onderzoek uitgevoerd onder hoogopgeleide finance professionals. Kernvraag is wat de voornaamste trends en ontwikkelingen in het vakgebied zijn en wat deze betekenen voor hun eigen ontwikkeling en hun positie op de arbeidsmarkt.
Ontwikkelingen vakgebied en werk
In de top drie van de trends en ontwikkelingen noemen finance professionals digitalisering op één, gevolgd door integratie van IT en verduurzaming op de tweede en derde plek. De digitalisering en hoeveelheid aan data betekent dat het werk analytischer wordt. De trend om minder cijfermatig en meer breder werkzaam te zijn, is hiermee ingezet. Zij zien hun rol als gevolg daarvan veranderen van sec control naar een brede interpretatie van cijfers voor besturing van de business. Hun werk vraagt duidelijk meer inzicht in andere processen van een organisatie en het vermogen om buiten de eigen afdeling te kijken.
Zolang trends en ontwikkelingen gericht zijn op inhoud en proces, kunnen de door de wol geverfde finance professionals hun kennis, kunde en vaardigheden overwegend goed aanpassen. Maar om de vertaalslag in de breedte van de organisatie te kunnen maken, hebben zij andere, nieuwe vaardigheden nodig. Dan verandert de ‘blauwe’ controller naar tactisch en strategisch partner in business. Hoe doet de finance professional dat?
De rechterhersenhelft aan zet
De nieuwe finance professional staat met anderhalf been in de business en met het resterende deel in finance. De daarvoor benodigde competenties spreken twee aparte hersengebieden aan: data en mensen, een combinatie van eigenschappen. Albert Allmers, directeur en initiatiefnemer van FinanceFactor, legt uit hoe dit zit.
“Financials zijn heel rationeel en vooral bezig met waar zij goed in zijn. De aard van hun werk vraagt ook om analyse en ratio. Beheersing van die vaardigheden staat vrijwel garant voor succes en de neiging om minder introspectief te zijn ligt op de loer. Als zij zich bewuster zijn van hun onderliggende waarden, kunnen zij de transformatie maken van de ‘blauwe’ rationele financial naar een kleurrijker professional.
Waarden zijn niet zonder meer zichtbaar in gedrag, ze liggen onder de oppervlakte. Stel een ijsberg voor: zichtbaar gedrag bevindt zich boven water. Onder water zien we motieven, normen en waarden, persoonlijke kenmerken en uiteindelijk iemands identiteit. Het is wetenschappelijk bewezen (bron: de Loopbaanankers van Schein) dat finance professionals zich heel sterk op de as van de prestatie
bevinden en intern gericht zijn, met waarden als expertise en bewaking. Dat komt ook tot uiting in de manier van denken, die de rol beïnvloedt waarin iemand het beste tot zijn recht komt. De denkstijl heeft een directe relatie met de structuur van het brein. Bij de linkerhersenhelft, die de natuurlijke voorkeur heeft van de finance professional, speelt de ratio een belangrijke rol; logisch redeneren en structuur. Bij de rechterhersenhelft is dat juist de emotie en empathie (bron: vier hersenkwadranten, Ned Hermann). Deze kant, waar soft skills zitten, is minder ontwikkeld bij de finance professional.”
Herprogrammeren…
Kunnen finance professionals zich ontwikkelen in nieuwe vaardigheden en waarden? “Deels wel, maar een groot deel van iemands waarden zit in het DNA en wordt vervolgens gevormd door het leven dat men leidt,” legt Allmers uit. “Zoals iemand geprogrammeerd is, gaat hij acteren. Dat betekent niet dat het onmogelijk is om jezelf te ‘herprogrammeren’. Door nieuwe ervaringen op te doen kan iemand zich verder ontwikkelen. Vooral de jonge professional kan daar bijvoorbeeld in opleidingen op voorsorteren. Op latere leeftijd is experimenteren met nieuwe vaardigheden de manier om het geconditioneerde brein gedragspatronen te laten doorbreken. Dan kan iemand qua ontwikkeling van hersenhelft van links opschuiven naar rechts. Voorwaarde is wel dat dit in een veilige omgeving gebeurt, waarin kwetsbaarheid en emotie tonen mag. Stap voor stap leidt dit tot zelfreflectie en een grotere mate van zelfsturing en inzetten van nieuwe vaardigheden.”
… en slim organiseren
Zijn advies aan de finance professional is: “Concentreer je op datgene waar je goed in bent en organiseer op een slimme manier die soft skill kant met een team om je heen waarin de juiste persoon op de juiste plek zit. De blauwe finance professional blijft hard nodig als bewaker van processen en voor de ‘check-dubbelcheck’. Zet daar iemand bij met creativiteit die goed is in scenarioplanning en een professional die aandacht geeft aan mensen zijn team. Iemand die anderen steunt en beschikt over een hoge mate van empathie; het gevoelsmens. Zo’n nieuwe eenheid kan samen de brede vertaling naar de business maken. En blijf ondertussen het vakgebied volgen via media, zoals vakbladen en het Financieele Dagblad, en volg workshops, lezingen en masterclasses.”
Een brede organisatieblik verkrijgen betekent dus niet per definitie dat de finance professional zélf soft skills moet ontwikkelen die minder bij zijn natuurlijke DNA passen. Het is de finance professional die zich bewust is van zijn eigen blind spot en actief op zoek gaat naar aanvulling van anderen daarop, die succesvol is. Met andere woorden: de finance professional die zijn transformatie slim organiseert heeft de toekomst.
Meer lezen over de toekomst van de finance professional?
Het rapport ‘Finance Professionals bekennen kleur’ is het resultaat van een groot onderzoek door FinanceFactor en ZiPconomy onder hoog opgeleide finance professionals naar de toekomst van het vakgebied. Van de respondenten is het merendeel CFO (27 procent) of controller (45 procent). In het onderzoek staat de vraag centraal wie de finance professional van morgen is en hoe deze omgaat met ontwikkelingen en de veranderende rol. Download het rapport ‘Finance Professionals bekennen kleur‘.